İş Bankası 100. Kuruluş Yıldönümü Kutluyor

  • 3 ay önce eklendi
  • 2747 defa incelendi
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bankası olan Türkiye İş Bankası, 100. yılını kutlayarak ikinci yüzyılına adım atıyor.

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Bankanın 100. kuruluş yıl dönümü vesilesiyle yaptığı açıklamada, 26 Ağustos 1924 tarihinde 2 şube, 37 çalışan ve 1 milyon lira sermaye ile yola çıkan Bankanın, bugün 20 bin çalışanı ve 1042 şubesi bulunduğunu, 285 milyar liralık öz kaynak büyüklüğüne ulaştığını söyledi.

Aran, 11 ülkede 22 yurt dışı şube, 3 banka, 2 temsilcilikle esasında bölgesel bir bankaya dönüşen İş Bankası’nın aktif büyüklük, kredi ve mevduatta özel bankalarda birinci banka konumunu sürdürmesinin, mobil bankacılık uygulaması İşCep’in “dünyanın en iyi mobil bankacılık uygulaması” seçilmesinin 100 yılda Bankanın nereden nereye geldiğinin güzel bir göstergesi olduğunu vurguladı.
Aradan geçen bir asırda dünyada da Türkiye’de de çok şeyin değiştiğini, dönüştüğünü ifade eden Aran, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Kurulduğumuz günden bu yana bizim için değişmeyen bir şey var ki o da ilk faaliyete başladığımız günkü ana amacımız neyse bugün de aynı amacı taşımak… Ülke ekonomisinin büyümesine ve istihdama, refahın artmasına katkı… İş Bankası 1924'te bunun için vardı, bugün de bunu yapıyor. O gün belki omzunda çok ağır bir yük vardı. Hiç kimse yokken bunu yapıyordu. Bugün yanında diğer bankalarla, kurum ve kuruluşlarla beraber yapıyor. 100 yıl sonra geriye dönüp baktığımızda, İş Bankası’nın hep bir bankanın çok daha ötesinde bir kurum olduğunu, bir taraftan ülke ekonomisine katkı sağlarken diğer taraftan da zor zamanlarda hep dayanışma ruhuyla hareket edip, ülkemizin iyi gününde olduğu gibi kötü gününde de sorumluluk aldığını görüyoruz. İlk milli banka, ilk özel banka, ilk modern banka olarak kurulan İş Bankası’nın, bu özelliklerini harmanladığı hüviyetini 100 yıldır üzerine sürekli bir şeyler koyarak yaşatmasını kıymetli buluyorum.”

“İş birlikleriyle dünyaya açılmak, fark yaratmak peşindeyiz”
Aktif büyüklükte “en büyük özel banka” konumundaki İş Bankası’nın dünyaya açılmaya hazır olduğunu belirten Aran, şöyle konuştu:

“İkinci yüzyılımızda; bir küresel banka nasıl konumlandırılıyorsa o seviyeye ulaşmayı, dünyada en geniş coğrafyada, en fazla müşteriye dokunan, hisse değeri en yüksek ilk 10 bankadan biri olmayı hedefliyoruz. Global bir oyuncu olarak küresel ligde dünyanın önde gelen ilk 10 bankası arasına giren bir İş Bankası hikâyesi ülkemize çok yakışır. 100 yıl çok uzun bir zaman… Cumhuriyetin kurulduğu şartları, o günkü yokluğu, kurucumuz Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve ilk Genel Müdürümüz Celal Bayar’ın İş Bankası’nı bize emanet ettiği koşulları düşünürsek, biz niye böyle bir bayrak teslim etmeyelim… O nedenle rekabeti ülke dışına çıkarmak, Türkiye'deki diğer finans kurumlarını rakip olarak değil yol arkadaşı olarak görüp asıl küresel rekabette güçlü bir oyuncu olmak adına adımlar atmak bizim için çok daha değerlidir. İster bankacılık ister reel sektör olsun tüm ekosistemin her bir kuruluşunu iş ortağımız olarak görüp, onlarla beraber güçlerimizi birleştirip küresel rekabette fark yaratacak adımlar atıyoruz. İş birlikleri yaratmak ve bunlarla dünyaya açılmak, bu yolda bir fark yaratmak peşindeyiz. Aslında biz bütün stratejimizi buna göre konumlandırıyoruz. Çünkü 100 yıllık hikâye gerçekten çok sağlam, İş Bankası'nın başarabileceği bir hikâye olmalı. ”

“İngiltere ve AB’yi kapsayacak bir dijital banka hedefine ulaşma yolunda çalışıyoruz”
Hakan Aran, son dönemde dijitalleşme odağında bölgesel anlamda yeni bankacılık yatırımlarına hız verdiklerini ifade etti. Bunun için öncelikle İngiltere’de, OYAK Grubu yatırımlarından Birleşik Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para A.Ş. ile birlikte kendi grup şirketlerinin sahipliğinde Is United Payment Systems Limited isimli yeni bir ortaklık kurulduğunu ve hemen ardından İngiltere’de ödeme lisansına sahip, faaliyetlerine devam eden yerel bir kuruluşun satın alımına yönelik süreçlerin yürütülmeye başlandığını ifade etti. Dolayısıyla, Banka’nın yurtdışı odaklı dijital genişlemesinin ilk adımı olarak sinerji yaratacak işbirlikleri tesis edilmek suretiyle İngiltere merkezli  bir dijital banka yolculuğuna başlandığını aktardı.

Öte yandan, İngiltere’de başlayan bu işbirliğinin gelişerek devam ettiğini sözlerine ekleyen Hakan Aran, Türkiye’de de yüzde 100 Banka iştiraki olan Moka Ödeme Kuruluşu’nun, Birleşik Ödeme Hizmetleri ile birleşmesine yönelik çalışmaların son aşamaya geldiğini söyledi. Bu birleşme ile Azerbaycan, Gürcistan ve Türki Cumhuriyetleri içine alıp Orta Asya’dan başlayarak Kuzey Afrika ile birlikte Orta Doğu’ya dek uzanacak bir alanı kapsayacak bölgesel bir fintek olma hedefine doğru emin adımlarla ilerleyeceklerini ifade etti.

İngiltere’nin yanında Avrupa’da zaten Almanya’daki banka yatırımları İşbank AG üzerinden uzun yıllardır hizmet verildiğini bildiren Aran, tesis edilmekte olan  yeni ortaklıklarla, Bankanın ikinci yüzyıl perspektifini yansıtacak şekilde, öncelikle İngiltere ve AB’yi kapsayacak bir dijital banka hedefine ulaşma yolunda çalıştıklarını belirtti.

“İşCep Bankanın dijitalleşmesinde en büyük güç”
İş Bankası Genel Müdürü Aran, Türkiye’nin ilk mobil bankacılık uygulaması olan ve 14,7 milyon aktif müşteriye ulaşan İşCep’in, her gün yaklaşık 6 milyon kişi tarafından ziyaret edildiğini ve sürekli yeni deneyim ve fonksiyonlarla zenginleştirilen uygulamanın Bankanın dijitalleşmesindeki en büyük güç olduğunu söyledi.

Aran, “Dijital bankacılıkta lokomotif niteliğindeki İşCep uygulamasıyla, ilk yüzyılımızda şube açarak gerçekleştirdiğimiz yayılma stratejimizi ikinci yüzyılda bu kez globalde dijitalleşmenin sunduğu fırsatları değerlendirerek yapmayı istiyoruz. Temel fark ilk yüzyılda şube açarak gidiyorduk, şimdi de İşCep’i çoklayarak gideceğiz” dedi.  

“Holdingleşmeden vazgeçmedik, kurumların değerlendirmelerine göre aksiyon alacağız”
Holdingleşme sürecine ilişkin de bilgi veren Aran, 31 Aralık 2023 bilançosuyla holdingleşme başvurusunda bulunulduğunda, mevzuat gereği tüm süreçlerin 31 Ağustos 2024 tarihine kadar tamamlanması, bu kapsamda,  söz konusu tarihe kadar,  kurumlarca yapılan değerlendirmelerin tamamlanarak bir ay öncesinden olağanüstü genel kurul çağrısı yapılması ve o genel kurulda bunu onaylatmak gerektiğini belirtti.

31 Ağustos’a kadar süreci sonuçlandırma imkânı kalmadığına işaret eden Aran, “Bizim açımızdan vazgeçmek gibi bir durum söz konusu değil, holdingleşmeden vazgeçmedik. Bu tarihten sonraki süreçte ilgili kurumlardan gelecek değerlendirmeler dikkate alınarak nasıl bir aksiyon alacağımıza karar vereceğiz” yorumunu yaptı.

Bankanın finansal sonuçlarına ve yılsonu hedeflerine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Aran, ilk yarı sonuçlarını açıklarken 2024 için öz kaynak karlılığı beklentisini yüzde 30’lu seviyelerde, net faiz marjını yüzde 2’lerde olacak şekilde revize ettiklerini belirtti.

“Yapay zekâ çok dikkatle uygulanması, izlenmesi gereken bir teknoloji”
Hakan Aran, Banka’nın teknoloji yatırımlarına da değinirken, tüm sektörleri kökten etkileyecek bir teknoloji olan yapay zekânın çok dikkatle uygulanması ve izlenmesi gerektiğini vurguladı. 30-40 yıl önce her alana damga vuran otomasyon, bilgisayarlaşma sürecindeki gibi şu andaki üretken yapay zekâ döneminde de “insanların işi elinden mi alınacak” gibi endişeler yaşandığını ifade eden Aran, “O yüzden ChatGPT, üretken yapay zekâ çok dikkatle uygulanması, izlenmesi gereken bir teknoloji. Çünkü artık hepimiz kopyalanabiliyoruz” dedi.

Yapay zekâyı en iyi kullanan alanlardan birinin bankacılık sektörü olduğuna işaret eden Aran, bu teknolojinin müşteri deneyiminde kişiselleşmeyi sağlama ve arka plan süreçlerde maliyetlerin azaltılması için tüm operasyonların mümkün olabildiğince sade, basit ve düşük maliyetli hale getirilmsinde büyük önem taşıdığını kaydetti.

“Stratejimiz, müşterilerimizin dijital ve yeşil dönüşüm yolculuğunda beraber hareket etmek”
Hayatımızda gittikçe daha da önemli yer edinecek olan yeşil ve dijital dönüşüme de dikkati çeken Aran, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İki dönüşüm bir arada yapıldığı zaman şirketlerin yeni iş yapma şekilleri ortaya konacak ve bankaların da bu süreçte şirketlerin yanında yer alması gerekecek. Bizim bu amaçla hayata geçirdiğimiz ‘100 KOBİ’nin İkiz Dönüşüm Yolculuğu” projesiyle, KOBİ’lerin dijital ve yeşil dönüşümlerinde cesaret veren başarı hikâyeleri yazmalarına vesile olmayı hedefledik. Teknolojiyi ve yapay zekâyı doğru kullanmaya, sürdürülebilirlikle ilgili yolculuğunu doğru kurgulamaya çalışan bir banka olarak, stratejimizi tüm müşterilerimizle beraber hareket edeceğimiz, gerekli finansman ihtiyacını karşılayacağımız şekilde oluşturuyoruz. Dijitalleşmenin beraberinde getirdiği yeni iş yapma biçimlerinin tamamını deneme konusunda istekliyiz. Ticaret eğer bir platform üzerinde dijitalleşiyorsa, biz de bankacılığı o platform üzerine taşıyoruz. Müşterilerimizin gündelik hayatlarında en fazla tercih ettikleri platformlara, bankacılık ürün ve hizmetlerimizi servis modeli ile taşıyoruz. Demir çelik ticareti geleneksel yolla değil de internet üzerinden yapılmaya başlanıyorsa, biz de internet üzerindeki demir çelik ticaretinin olduğu yerde kredilendirmeyi yapıyoruz. Yapılmıyorsa önce ticaretin internet üzerinden yapılmasını sağlıyoruz. Bireysel ya da ticari müşteri fark etmeksizin, ürün ve hizmetlerimizi en çok tercih edilen uygulamalarda yer alacak servislere ve altyapılara dönüştürerek kullandırmak vizyonuyla hareket ediyoruz.”

“Girişimcilik, yeni iş modelleri ile geleneksel ekonomideki verimlilik sorununun reçetesi”
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, girişimcilik dünyasına ilişkin de değerlendirmelerini paylaşırken, yeni dijital ekonominin önemli aktörleri olan girişimciler için özel ihtisas şubesi kurduklarını, programlar yürüttüklerini, girişimlere yatırım yaptıklarını anlattı.

Aran, “Üniversitelerde üretilen bilimin girişimcilik dünyası ve girişimler aracılığıyla topluma yayılması, geleneksel sanayi kuruluşlarına, ticari işletmelere aktarılması ve bu yolla verimlilik artışının, dijital dönüşümün, yeşil dönüşümün yapılması ekseninde girişimcilik, İpek Yolu gibi bilimden ilerlemeye giden yolculukta önemli bir geçiş yeri… Girişimciliği,  yeni iş modelleri ile geleneksel ekonomideki verimlilik sorununun reçetesi olarak görüyoruz” dedi.

Toplam faktör verimliliğini artırmanın yolunun buluşlardan, yeni iş yapış şekilleri kazanabilmekten ve şirketlerin bunu kullanmasını sağlamaktan geçtiğini vurgulayan Aran,  2015 yılında başladıkları yeni nesil girişimcilik yolculuğu ile ülkemizde girişimcilik ekosisteminin gelişmesi, girişimlerle ürün hizmet geliştirilmesi ve ürünlerin kendi müşteri tabanlarına götürülmesi konusunda çalışmalar yürüttüklerini söyledi. Aran startupların yurtdışı açılım ve global başarı hikayesi yaratma yolculuklarında daima yanlarında yer aldıklarını ifade etti.

“Paydaşlarımızla beraber karbon ayak izimizi sıfırlamada kararlıyız”
Sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm stratejilerini “az söz çok iş” diye özetleyen Aran, Net Sıfır Bankacılık Birliği’nin üyesi olarak portföy emisyonlarına dair taahhütlerde bulunduklarını, ayrıca, Bankanın kendi hizmet ve faaliyet noktalarındaki doğrudan operasyonlarından kaynaklanan karbon ayak izlerini sıfırlamak için de hedef tarihi 2035’ten 2026’ya çektiklerini hatırlattı.

Müşterilerinin karbon ayak izini ölçme ve sıfırlama konusunda çalışmalar yaptıklarını anlatan Aran, “Müşterilerimizin yeşil dönüşümde ihtiyaç duydukları danışmanlığın yanında yatırımlarının uygun koşullarda, uygun faiz oranları ve vadelerle finansmanını sağlıyor, onların bu dönüşümünü tamamlamasına yardımcı oluyoruz. Müşterilerimiz ve tedarikçilerimizle beraber toplam karbon ayak izimizi sıfırlama yolculuğunu çok kararlı bir şekilde sürdürüyoruz” diye konuştu.

“Bilim odaklı stratejiyi besleyen sosyal sorumluluk çalışmaları”
Aran, İş Bankası’nın finansal faaliyetlerinin yanı sıra toplumsal gelişime dönük çalışmalarını 100 yıllık yolculuğuna yakışacak projelerle ivmelendirerek sürdürdüğünü vurguladı. Bankaya en çok yakıştırdığı projelerden birinin ‘100 Köye İnternet’ projesi olduğunu belirten Aran, “Bu, internet götürdüğümüz köylerde yaşayan çocuklarda, öğretmenlerde, köylülerde karşılığını gördüğümüzde ‘çok güzel bir iş yapmışız’ dedirten bir proje” ifadesini kullandı.   

Sosyal sorumluluk projelerindeki stratejilerinde bilimin, üniversitelerle ilişkilerin çok önemli olduğuna işaret eden Aran, “Çocuklarımızın bilimsel bakış açısına sahip olması, bu stratejinin bir parçası. O yüzden Petrol Ofisi Grubu ile birlikte 6 Şubat deprem felaketlerinden etkilenen bölgeler başta olmak üzere 8 ila 13 yaş aralığındaki öğrencilere yönelik ‘Bilim Kuşağı Atölyeleri’ projesini yürütüyoruz” dedi.

Hakan Aran, Orman Genel Müdürlüğü ve TEMA Vakfı iş birliğiyle 2008-2017 yılları arasında yapılan “81 İlde 81 Orman” projesini yeniden hayata geçirdiklerini, projeyle 5 yıl içinde 2,2 milyon fidanın toprakla buluşturulacağını belirtti.

Gerçekleştirdikleri bir diğer 100. yıl projesinin İstanbul Teknik Üniversitesi ile birlikte kurdukları “Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi” (MATAM) olduğunu hatırlatan Aran, merkezin kentsel dönüşümün bilimsel ayağını tamamlama açısından önemli olduğunu vurguladı.   

Aran, Bankanın 100. yılında Paris’te gerçekleştirilen Olimpiyat Oyunları’nda Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin resmi destekçisi olduğunu da anımsattı.

Birçok proje hayata geçirdikleri Cumhuriyetin 100. yılında düzenledikleri “Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış Konferansı”nın ikincisini bu yıl da Bankanın 100. yılı vesilesiyle düzenleyeceklerini belirten Aran, 26-27 Eylül’de yapılacak konferansa yine yurt içinden ve yurt dışından ekonomiden tarihe, bilimden kültür-sanata geniş bir yelpazede alanında uzman pek çok önemli ismin konuşmacı olarak katılacağını bildirdi. 

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, enflasyon kontrol altına alınıp fiyat istikrarı sağlandıktan sonra ekonominin dengeye ulaşacağını ve rahatlamanın ancak 2026 yılında görüleceğini bekliyorum” dedi.

Aran, yılın ilk 6 ayında öncelik fiyat istikrarını sağlamak ve enflasyonu düşürmek olduğu için Türkiye’de çok ciddi bir parasal sıkılaşmaya gidildiğini, şu anda da sıkılaşma adımlarının sonuçlarının görüldüğünü söyledi.

Üretim, talep ve istihdamdaki azalmanın derinleşeceğini ifade eden Aran, buradaki stresin güven endekslerinde de kendini gösterdiğini, mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksinin 2020 yılından bu yana ilk kez 100 eşik seviyesinin altına gerileyerek bozulan beklentilere işaret ettiğini, diğer güven endekslerindeki (tüketici, hizmet sektörü, perakende ticaret ve inşaat) bozulmanın da sürdüğünü belirtti.  

“Amacımız fiyat istikrarını sağlamaksa, enflasyonu düşürmekse bunun bedelini de ödeyeceğiz"
Şu andaki tablonun, para politikasında sonuç alırken ve fiyat istikrarı sağlanırken aslında diğer tarafta ne ile karşılaşacağımızı, yapılanların ne pahasına yapıldığını gösterdiğini ifade eden Aran, “Amacımız fiyat istikrarını sağlamaksa, enflasyonu düşürmekse bunun bedelini de ödeyeceğiz” yorumunu yaptı.

Bu yıl ekonomik büyümenin yüzde 3,5 civarında oluşmasını beklediğini, dolayısıyla ekonominin soğuduğunu belirten Aran, “Aslında aynı mekanizma ekonomi çok sıcakken de geçerliydi. Daha önceki ekonomi politikasını düşünün; enflasyonist baskıların arttığı bir ortamda yüzde 8-10 civarındaki faiz oranları ile uzun vadeli yatırım kredileri verdik. Tüm şirketlerin para kazandığı bir dönem oldu. Ucuz bir şekilde ve döviz rezervimiz yokken bunu yaptığımızda da bir bedel ödeyeceğimizi bilmeliydik. Hem içeride tasarrufumuz yeterli değilken hem dışarıdan kaynağa ihtiyacımız varken, faiz indirdiğimizde herkesin çılgınca parasını değer kaybetmeyecek alanlara yatırma telaşına gireceğini, bunun da enflasyonu kontrolden çıkaracağını biliyorduk. Şimdi de ‘enflasyonla mücadele edeceğiz, kontrol altına alacağız” dediğimizde büyümede, istihdamda, üretimde, ihracatta sorunlar yaşayacağımızı bilmemiz gerekiyor. Maalesef hayatta gerçek ve kalıcı başarı her zaman çok boyutlu optimizasyon problemlerini çözebilmekle mümkün, tek yönlü maksimizasyonla ise ancak bedelini ödemek şartıyla geçici başarılar elde edebilirsiniz.”    

Enflasyon ve fiyat istikrarı sağlandıktan sonra dengenin, rahatlamanın 2026 yılında görülmesini beklediğini belirten Aran, “Fiyat istikrarı sağlanırken ve bunun için bir bedel öderken mutlaka sorunlarımızı çok boyutlu ele almalı, üretime ve ihracata dayalı ekonomi modeli yaklaşımımıza zarar verecek aşırılıklardan kaçınmalıyız. Ancak bu şekilde tekrar normale dönebiliriz. Umarım hem reel sektörü korumayı hem kredilerdeki kısıtlamaları kaldırmayı ve bankaların üzerindeki zorunlu karşılık baskısını azaltmayı, hem de Merkez Bankası rezervlerini cari açığı rahatlıkla finanse edebilecek noktaya getirmeyi, fiyat istikrarıyla birlikte eş zamanlı sağlayabiliriz. Yüzde 5 oranında alışık olduğumuz yıllık ekonomik büyümeyi gerçekleştirirken de bir daha cari açık vermemek için mutlaka uzun vadeli yapısal dönüşümlere, projelere ve ciddi reformlara ihtiyacımız var, bu tür projeleri konuşmalıyız, ancak o zaman istihdam kaybının önüne geçer, işsizlik oranını yüzde 10'un altında tutabiliriz. Bunun için de önümüzdeki 1,5 yılı nasıl idare edebileceğimize iyi bakmamız, 2026 yılından sonra neler yapacağımızı konuşmamız gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.   

“Politika faizi 2025 sonuna kadar yüzde 25’e inebilir”

Hakan Aran, sıkılaşmada henüz kredilerin büyümesindeki sınırın gevşemesini beklemediklerini, bankaların bu süreci yönetebileceğini ifade ederek, faiz indirim döngüsünün ne zaman başlayacağına dair şunları kaydetti:

“Ekim ayı PPK toplantısında Merkez Bankası’nın bir aksiyon almayacağını, sadece sözlü ve yazılı yönlendirmeyle izleyen dönemde faiz indirimlerine başlayabileceğinin sinyalini vereceğini sanıyorum. Yıllık enflasyonun ve enflasyon eğiliminin politika faizi seviyesinin altında kalıcı olarak şekilleneceğinin net olarak görülmesiyle birlikte Kasım ayından itibaren 250 bp seviyesinde faiz indirimleri için fırsat oluşacağı ve bu yıl sonunda politika faizinin %45’e, önümüzdeki yıl sonunda da %25’e indirilebileceği kanaatindeyim. Enflasyonun da 2025 sonunda yüzde 20 civarına düşebileceğini öngörüyoruz. Bu, bizim için pek çok dengenin sağlanması açısından önemli. Bu yolculuk Orta Vadeli Program (OVP) ve maliye politikasıyla destekleniyor. Türkiye'nin de sanırım bunu başarmaktan başka çaresi yok.”

“Hane halkı aylık enflasyon yüzde 1’lere indiğinde güven hisseder”
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, enflasyonda hane halkının hissettiği enflasyon ile piyasa beklentileri arasındaki makasa ilişkin de hane halkının, baz etkisi devreden çıkıp da aylık enflasyon yüzde 1'ler seviyesine indiğinde ancak güven hissedeceğini, o yüzden hane halkındaki beklentinin piyasa beklentilerine yakınsaması için aylık enflasyonun gerçek manada yüzde 1'li seviyelere, hatta yüzde 1'in altına inmesi gerektiğini söyledi.

Aran, okulların açılması, servis ücreti zamları, eğitim masrafları gibi nedenlerle eylül ayında bunun hissedilemeyeceğini, ancak ekim ayından itibaren yakınsama olacağı düşüncesini aktardı.   

Ekonomiye dair 2024 beklentilerini de paylaşan Aran, Türkiye’nin büyüme oranının yüzde 3,5, cari açığının 30 milyar dolar, işsizlik oranının yüzde 9-10 aralığında olmasını, TL’nin de yılı reel bazda değerlenme ile kapatmasını öngördüklerini belirtti.

“Krediyi, hikâyesi olan nitelikli yatırımcılar kullanacaklar”
Hakan Aran, kredi sınırlamaları içerisinde kredilerin ağırlıklı olarak hikayesi olan nitelikli yatırımcılara gideceğini, kredi sıkışıklığının 2025 yılı boyunca devam edeceğini düşündüğünü söyledi.

Merkez Bankası’nın “kimse faiz indirimi beklemesin” söylemiyle esasında bunu anlatmaya çalıştığını söyleyen Aran, “Bu sıkılık devam edecek. Şu anda kredi ile ilgili ne yaşıyorsak bunu aslında 2025 yılı boyunca da yaşayacağız. Bugün 50 pahalıysa o gün de 25 pahalı olacak. Çünkü insanlar faiz indirim döngüsü başladığında ‘Bir sonraki ay faiz inecek. Ben niye şimdi kullanayım?’ diyecek. O yüzden zamana karşı yarışan, bir an evvel bir şey yapmak isteyen, hikâyesi olan nitelikli yatırımcılar değişken faizli krediyi tercih edecekler, zamanla da faiz maliyetleri azalacak, hem TL hem YP faizlerin yönü bundan sonra aşağı doğru olacak. Bu nedenle sabit faizli krediye bu dönemde çok rağbet olmayacaktır” diye konuştu.

“Zorunlu karşılıklar bankaların karlılığı üzerinde baskı oluşturuyor”
Sıkılaştırma adımlarından, düzenlemelerden bankacılık sektörünün en çok öz kaynak karlılığı ve net faiz marjı açısından etkilendiğinin altını çizen Aran, karlılığı belirleyen net faiz marjının ve özkaynak karlılığının bankacılığın en önemli rasyoları olduğunu vurguladı.

Parasal sıkılaşmanın bir parçası olarak zorunlu karşılık oranlarının artırıldığına, bankaların yüzde 50 faiz vererek topladığı mevduatın ciddi bir bölümünü krediye dönüştüremeden Merkez Bankası'na düşük faizle zorunlu karşılık olarak verdiğine işaret eden Aran, bu durumun, net faiz marjını etkilemesinin doğal sonucu olarak bankaların karlılığı üzerinde bir baskı oluşturduğuna dikkati çekti.

Bankaların yılın ilk 6 ayında en çok bunun zorluğunu yaşadığını belirten Aran, bunu telafi etmek mümkün olmadığı için de geçen yıla, bir önceki çeyreğe kıyasla bankaların karlılıklarının da reel sektöre paralel olarak azaldığını söyledi.

Buradaki trendin, fiyat istikrarının sağlandığı, enflasyonun düşme eğilimine girdiği, aylık enflasyonda da fiyatlama davranışının değiştiğinin görülmesiyle birlikte Kasım ayından itibaren değişebileceğini ve bankacılığın tekrar karlı hale gelebileceğini ifade eden Aran, “Zor bir dönemi geride bıraktığımızı ve artık bundan sonra bankacılıkta net faiz marjının iyileşeceği döneme gireceğimizi umut ediyorum” dedi.  

Aran, bankacılık sektöründe 30 Haziran 2024 itibarıyla donuk alacak rakamının 216,5 milyar TL seviyesine geldiğini, bunun 147,9 milyar lirasının ticari nitelikte, 68,8 milyar TL’sinin de bireysel nitelikte olduğunu, 68,8 milyar TL’lik kısmın 31,2 milyar TL’sinin kredi kartlarından geldiğini bildirdi. Aran, sektörde 30 Haziran itibarıyla sorunlu alacak oranının yüzde 1,54, ticari taraftaki oranın yüzde 1,37, bireysel taraftaki oranın yüzde 2,08, kredi kartlarında oranın da yüzde 2,04’e olduğuna işaret etti.

“Kredi kartlarında yeni bir düzenleme gereği kalmadı, sistem kendi kendini düzeltme noktasına geldi”
Kredi kartları tarafında çok net bir şekilde donuk ve sorunlu alacak oranlarının arttığını, kart sahibinin zaten para harcayamaz sadece borç öder hale geldiğini belirten Aran, “Sistemdeki kredi kartları ile harcama kapasitesi, aslında kart sahibi harcayamadığı için düşüyor. Kredi kartlarında bu yüzden artık yapılabilecek taksit tutarını da harcamayı da muhtemelen limitlerin dolu ve sorunlu olma hali belirleyecek. Dolayısıyla bence kredi kartlarında yeni bir düzenleme gereği kalmadı. Çünkü sistem zaten kendi kendini düzeltme noktasına geldi. O nedenle artık düzenleme noktasını geçtik diye düşünüyorum. Olan oldu ve sonuçlarını görmeye başladık” şeklinde konuştu.

Aran, bireysel krediler tarafındaki bozulmanın bir süre daha devam etmesini beklediklerini,  ticari krediler tarafının ise daha kontrollü gittiğini, orada yavaş olan artış ivmesinin 2025 yılında hızlanabileceğini söyledi.

“OVP’de sanayiciler, üreticiler, ihracatçılar açısından bir hikâyeye ihtiyaç var”  
Orta Vadeli Programa (OVP) ilişkin de yorumlarını aktaran Aran, mevcut ekonomi politikalarının aslında çok yeni olduğunu, dolayısıyla majör bir değişiklik beklemediğini, OVP’ye uygun bir gidişat olduğunu aktardı.  

Hakan Aran, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bence OVP’de yapılabilecek olan şu; fiyat istikrarını sağladığımızda, enflasyonu kontrol ettiğimizde, OVP hedeflerine ulaştığımızda nasıl bir Türk sanayicisi, nasıl bir ihracatçı, nasıl bir üretim ortamı görmek istiyoruz? Bu ortamda hangi kaynaklar nerelere yatırılmalı, ne yapılmalı? Bu konuda güçlü bir hikâyeye ihtiyaç var. Vardiya sayısını, işçi sayısını azaltarak, 2026 sonrasındaki döneme nasıl hazır olunması gerektiğini bilmeden bu süreci sağlıklı olarak yönetmek mümkün olmaz diye düşünüyorum. Bir yandan enflasyonla mücadele ederken diğer yandan hangi yatırımları yapmaya devam etmeliyiz, verimliği arttırmak için neler yapmalıyız, bunların finansmanını mücadeleye zarar vermeden nasıl sağlarız? Yapılacakların bir parasal genişleme olarak algılanmamasını nasıl sağlarız? Bunun mekanizmaları ne olmalı? Bunların konuşulması gerekiyor. OVP’de bir şey güncellenecekse, bu da reel sektörün ‘Tamam biz 2025 sonuna kadar tabloyu anladık ama 2026 sonrasında ha deyince tekrar rekabetçi olamayacağız. O arada ne yapmamız gerekiyor? sorusunun detaylıca yanıtlanması ve bankaların kredi kullandırabilecekleri alanların açılması konularıdır.”

Dijital dönüşüm, yeşil dönüşüm, verimlilik artışı ve toplam faktör verimliği başlıklarının bu noktada kritik olduğunun altını çizen Aran, yüksek faiz ortamında uygulanan tedbirlerle çelişmeyen katma değer yaratacak yatırımları teşvik edici ve destekleyici politikaların ortaya konabileceğini; üreten, yatırım yapanlara yönelik uzun vadeli birtakım adımlar atılabileceğini söyledi.

“Uzun vadede üreten kesimlere yönelik mekanizmaları konuşmak gerekir”
İş Bankası Genel Müdürü Aran, konuşmasının devamında şunları aktardı:

“Bu gibi taahhütlerin ortaya konulması, mutabakat sağlanması halinde üreten kesim, iş dünyası bir şeyler yapılacağına dair güven duyduğunda parayı kendisi koyar, yurt dışındaki parasını, kasada tuttuğu parasını yatırıma aktarabilir, harcayabilir. Dolayısıyla tam bir güven ortamı yaratıldığında atıl durumdaki kaynaklar ülke ekonomisine kazandırılabilir. Bu dönemde yapılabilecek en güzel şey güveni tesis etmek, reel sektörün yanında olunduğunu güçlü şekilde ifade etmek… Bunun için de sıkıntılı dönemde izlenen politikalara zarar vermeyecek tarzda uzun vadede üreten, yatırım yapan kesimlere yönelik Kredi Garanti Fonu (KGF) benzeri mekanizmaları konuşmak gerekir.”  

“Enflasyon yüksekse enflasyon muhasebesi uygulanmasından daha doğal bir şey yok”
Enflasyon muhasebesine ilişkin de Aran, “Bence enflasyon muhasebesi uygulanmalı. Ortada enflasyon varsa ve yüksek bir orandaysa enflasyon muhasebesinin uygulanmasından daha doğal bir şey yok. Enflasyon muhasebesi uygulanmadığı durumda bilançolar aldatıcı olacak ve bozulmalar da geç fark edilecektir, bu da şirketlere maalesef telafisi çok zor zararlar verebilir” dedi.

Aran, Türkiye’nin gri listeden çıkmasının özellikle ülkenin itibarı, bankacılık sektörünün itibarı, yurt dışında iş yapma kolaylığı açısından büyük bir kazanım olduğunu vurguladı.  

Mood’y’s’in Türkiye’nin notunu iki kademe artırmasıyla ilgili de Aran, bunun içeride yapılan işlerin doğruluğunu teyit etmesi açısından kıymetli olduğunu, dış finansmana daha kolay ve daha ucuz erişilmesine vesile olan her not artışı ve ülkenin risk seviyesindeki her düşüşün aslında ekonomiye para, kaynak olarak döndüğünü söyledi.

Küresel ekonomiye ilişkin beklentiler
Küresel ekonomiye dair yorumlarını da paylaşan Aran, jeopolitik risklerin olduğu her ortamda oynaklığın da çok fazla olacağını, oynaklığın ise öngörülebilirliği azaltan bir faktör olduğunu ifade etti.

Aran, dünya ekonomisini genel olarak yavaşlayan büyüme, kademeli dezenflasyon ve merkez bankalarının ihtiyatlı para politikası duruşlarının şekillendirdiğini, mevcut görünümün 2025 yılında da büyük ölçüde etkili olacağının tahmin edildiğini belirtti.

Önümüzdeki dönemde başlıca merkez bankalarının faiz indirimlerine devam etmesinin beklendiğine dikkati çeken Aran, enflasyonda gözlenen katılık, devam eden jeopolitik riskler ve emtia fiyatlarındaki olası dalgalanmalar nedeniyle bu sürecin ihtiyatlı olarak yönetilmesi gerektiğini kaydetti. 



İlgili etiketler : İş Bankası, Kuruluş Yıl Dönümü, Banka,

Haber Sahibi

Türkiye İş Bankası
  • Eklenme Tarihi

    : 26 Ağustos 2024
  • Güncelleme Tarihi

    : 26 Ağustos 2024
  • Geçerlilik Tarihi

    : 30 Eylül 2024
  • Trafik

    : 2747

Diğer Türkiye İş Bankası Haberleri

Benzer Haberler

  • Antares AVM Emniyet Teşkilatının Kuruluşunun 166. Yıldönümü Sergisi Antares'te

    Emniyet Teşkilatının Kuruluşunun 166. Yıldönümü Sergisi Antares't

    Antares Alışveriş ve Yaşam Merkezinde Ankara İl Emniyet müdürlüğü personelince hazırlanan 888 eser görücüye çıkıyor. Emniyet Teşkilatının kuruluşunun 166. yıldönümü dolayısıyla 4 Nisan - 14 ...
    2 Nisan 20113498 defa incelendi
  • Yapı Kredi Bankası Avrupa'nın En Yenilikçi Digital Bankası Yapı Kredi

    Avrupa'nın En Yenilikçi Digital Bankası Yapı Kredi

    Yapı Kredi Global Finance Ödülleri 2017’de 5 büyük ödül  birden alarak “Avrupa’nın En İnovatif Dijital Bankası”, “Avrupa’nın En İyi Entegre Kurumsal Bankası”, “Avrupa’nın En İyi Kurumsa...
    24 Temmuz 20171618 defa incelendi
  • Vatan Bilgisayar Vatan Bilgisayar 30. Yılını Kutladı

    Vatan Bilgisayar 30. Yılını Kutladı

    Teknoloji perakendeciliğinin Türkiye'deki öncüsü Vatan Bilgisayar, 30. yılını bayramın ilk gecesi Sortie’de, 35 ilden gelen çalışanları, tedarikçileri, müşterileri ve dostları ile birlikte k...
    9 Ağustos 20132374 defa incelendi
  • ZyXEL ZyXEL 25. Yılını Kutluyor

    ZyXEL 25. Yılını Kutluyor

    Dünyanın önde gelen ağ teknolojileri şirketlerinden biri olan ZyXEL 25. kuruluş yıl dönümünü kutluyor. 1989 yılında, Dr. Shun-I Chu tarafından kurulan ZyXEL, kısa süre içerisinde dünyanın l...
    28 Ağustos 20145002 defa incelendi
  • World Card Türkiye’nin ilk Kredi Kartı World 20 Yaşında

    Türkiye’nin ilk Kredi Kartı World 20 Yaşında

    Türkiye’nin ilk kredi kartı Yapı Kredi Worldcard, 20. yaşını kutluyor. Taksitli alışveriş, puanlarla bedava alışveriş, puanlarla cep telefonu konuşma süresi satın alma gibi pek çok ilkin...
    30 Mayıs 20113339 defa incelendi