Kuruluşunun 50. yılını çeşitli etkinliklerle kutlayan Aygaz, 7 Temmuz – 2
Eylül 2011 tarihleri arasında “Hanedan ve Kamera-Osmanlı Sarayından
Portreler” sergisine evsahipliği yapıyor. Bahattin Öztuncay tarafından
hazırlanan ve Ömer M. Koç’un kişisel koleksiyonundan seçilen ‘Hanedan ve
Kamera’ ismini taşıyan sergi 2 Eylül 2011 tarihine kadar Aygaz Genel
Müdürlük binasında sanatseverlerle buluşacak.
Hanedan ve Kamera Sergisi, Osmanlı hanedan üyeleri arasında porte
fotoğraflarına duyulan özel ilgiyi ve bu ilgi nedeniyle portre
fotoğrafçılığının teknik ve sanatsal açıdan erişmiş olduğu yüksek
seviyeye dikkat çekiyor. 19. yüzyılda gerek Osmanlı Sultanları ve
hanedan üyeleri gerekse devlet ileri gelenlerinin portre fotoğraflarının
çekimine büyük önem verdiklerini ortaya koyan sergide; Halife
Abdülmecid Efendi’nin oğlu Şehzade Ömer Faruk, Sultan Abdülaziz’in kızı
Nazime Sultan, Sultan V. Murad’ın kızı Fehime Sultan, Sultan
Abdülaziz’in oğlu Şehzade Yusuf İzzeddin, Sultan II. Abdülhamid’in oğlu
Şehzade Mehmed Selim, Sultan Abdülaziz’in çocukları şehzade Mehmed
Seyfeddin (1874–1877) ve Esma Sultan’ın fotoğrafları yer alıyor.
Saray’ın fotoğrafa ilgisi 1800’lü yıllarda artıyor
19. yüzyılda gerek Osmanlı Sultanları ve hanedan üyeleri, gerekse
devlet ileri gelenleri portre fotoğraflarının çekimine büyük önem
veriyorlardı. 1861 yılında tahta çıkan ve güzel sanatların çeşitli
dallarına ilgi duyan Sultan Abdülaziz döneminde portre fotoğrafçılığı
Abdullah Biraderler’in becerisi sayesinde teknik ve sanatsal açıdan en
üst düzeye çıkmıştı. Sultan II. Abdülhamid’in iktidara gelişinden iki
yıl sonra, 1878’de resmi sıfatla Saray Fotoğrafçısı olarak atanan
Vasilaki Kargopulo da hanedan üyelerinin ve devlet ileri gelenlerinin
portre çekimlerine aynı seviyede devam etmişti.
İlerleyen yıllarda, 1900’lerin başından itibaren gittikçe yaygınlaşmaya
başlayan amatör fotoğraf kameralarının kullanımından hanedan üyeleri de
geri kalmamışlar ve özel mekânlarda aile içi fotoğrafların çekimleri de
büyük ölçüde artmıştı. Osmanlı hanedanı üyeleri arasında porte
fotoğraflara özellikle ilgi duyan şahsiyetler bulunmaktaydı. Halife
Abdülmecid Efendi, Veliaht Yusuf İzzeddin Efendi, Şehzadeler Ömer Faruk,
Mehmed Selaheddin ve Osman Fuad Efendiler çocukluk dönemlerinden
ilerleyen yaşlarına kadar çeşitli vesilelerle portre fotoğraflarını
çektirmişler ve diğer hanedan üyeleri arasında da bu merakın
yaygınlaşmasına öncülük etmişlerdi. Aynı zamanda, Osmanlı Hanedanı
üyeleri aile için bağlılıklarını ve dostluklarını kalıcı kılmak amacı
ile imzalı ve ithaflı portrelerini karşılıklı olarak hediye etme
geleneğini uzun yıllar boyunca
sürdürmüşlerdi.
Aygaz’ın katkılarıyla ve Sadberk Hanım Müzesi işbirliği ile hazırlanan
Hanedan ve Kamera sergisi ve sergiye eşlik eden kitap hanedan üyelerinin
portre fotoğraf sanatına duyduğu ilgiyi ve Osmanlı Saray
Fotoğrafçılığı’nın erişmiş olduğu seviyeyi gözler önüne seriyor.